Jak pomóc dziecku w odrabianiu pracy domowej ?
Opracowała: Edyta Buschmann
Prace domowe- czy naprawdę są potrzebne?
· Jest to utrwalenie i uporządkowanie wiedzy zdobytej na lekcji.
· Uzupełnienie ubytków wiedzy w związku z brakiem koncentracji na lekcji, zaległościami z lat poprzednich itp.
· Przygotowanie do samokształcenia.
· Wyrabianie odpowiedzialności i obowiązkowości jako przygotowanie do dorosłego życia.
Postawy rodziców wobec nauki ucznia w domu:
1. Nieprawidłowe, mające negatywny wpływ na charakter dziecka (uczeń po kilku latach nabiera lekceważącego stosunku do nauki i pracy):
- Bagatelizowanie ( tłumaczenie się brakiem czasu, przepracowaniem, brakiem umiejętności)
- Nadmierny ambicjonalizm rodziców (wygórowane oczekiwania wobec swojego dziecka).
2. Prawidłowa:
- Zachęcanie i motywowanie dziecka do samodzielnej nauki, właściwa pomoc przy odrabianiu lekcji .
Na czym polega właściwa pomoc rodzica przy odrabianiu prac domowych w starszych klasach szkoły podstawowej i gimnazjum?
1. Stworzenie dziecku odpowiednich warunków do nauki:
- stałe miejsce pracy ucznia- bez względu na warunki mieszkaniowe należy wygospodarować dziecku jego własny kącik do nauki,
- stolik do odrabiania lekcji powinien być tak ustawiony, aby światło padało z lewej strony,
- lampa stołowa nie powinna mieć ani jaskrawego, ani zbyt słabego światła, nieodpowiednie oświetlenie psuje wzrok,
- krzesło powinno być przystosowane do wzrostu dziecka; niewygodna pozycja przy pisaniu czy czytaniu może spowodować skrzywienie kręgosłupa, a ponadto wpływa to niekorzystnie na samopoczucie dziecka, które szybciej się męczy, jest znużone i zniecierpliwione,
- pomieszczenie powinno być często wietrzone,
2. Zorganizowanie pracy:
a. jeżeli jest kilkoro dzieci należy ustalić godziny pracy, kiedy wszystkie się uczą lub wyznaczyć każdemu osobne godziny nauki własnej, należy pamiętać, że mózg najwięcej informacji przyswaja między 8 a 11 oraz między 15 a 17,
b. zapewnić dziecku ciszę podczas odrabiania lekcji (młodsze rodzeństwo zabrać, by nie przeszkadzało),
c. wyłączyć telewizor, radio i komputer (dzięki temu dziecko skoncentruje się na nauce),
d. na stole czy biurku należy zrobić porządek- im mniej rzeczy, tym większa koncentracja uwagi,
e. należy nauczyć dziecko odrabiania prac domowych z przedmiotów, które miało danego dnia- wiedza jest „świeża” i traci się dużo mniej czasu na jej odrobienie,
f. na początku codziennie kontrolować, czy dziecko odrobiło pisemną pracę domową- z czasem, gdy dziecko nauczy się obowiązkowości i odpowiedzialności kontrolę można przeprowadzać rzadziej,
g. wyznaczyć dziecku czas na ustne powtórzenie wiadomości z trzech ostatnich lekcji z przedmiotów na następny dzień i sprawdzić, czy się nauczyło, biorąc do ręki zeszyt i zadając pytania do tematu (wcale nie musimy być specjalistami w tej dziedzinie wiedzy, ale jak dziecko zobaczy, że kontrolujemy jego wiadomości szybko wdroży się do tego rodzaju pracy umysłowej).
Należy jednak pamiętać, że aby dziecko chciało uczyć się w domu, musi mieć odpowiednią motywację. Niestety, nauczyciela w tym czasie nie ma, dlatego o odpowiednie zdopingowanie dziecka musi zadbać sam rodzic. Jak to zrobić?
– wytłumaczyć, jak ważne jest odrabianie prac domowych- pokazać dziecku, co to mu da, jak wiedza potrzebna jest w codziennym życiu,
– zainteresować się sprawami dziecka- dopingować go, gdy traci chęci z powodu trudności, cieszyć się nawet z drobnych sukcesów, rozmawiać z nim o sprawach szkolnych- uczeń wtedy zrozumie, że jest to ważne dla rodzica,
– za wysiłek i trud ( a nie za dobre stopnie!!!) stosować pochwały i drobne nagrody- nie należy doprowadzać do takiej sytuacji, w której rodzic płaci za dobrą ocenę,
– chwalić głośno dziecko przed innymi za jego sukcesy w szkole- to zmotywuje do intensywniejszej pracy.
Najczęstsze błędy rodziców:
– brak kontroli nauki ucznia w domu- dziecko lekceważy naukę(„rodzice się nie interesują-widocznie to nie jest ważne”),
– odrabianie zadań za uczniów, podawanie gotowych rozwiązań- dziecko jest niesamodzielne, rodzic będzie musiał pomagać do matury, a dziecko uczy się, jak osiągnąć coś najmniejszym wysiłkiem (niestety w dorosłym życiu cecha niemile widziana przez pracodawców)
– czytanie na głos lektur za dziecko- nie uczy się wtedy rozumienia tekstu i będzie miało problemy z odszukaniem odpowiedzi na jakiekolwiek pytanie, potrzebna będzie pomoc przy nauce z każdego przedmiotu,
– załatwianie korepetycji, kupowanie ściąg- streszczeń, załatwianie prac od kolegów itp.- dziecko traci wiarę we własne zdolności i ma niewłaściwy obraz siebie, uważa, że i tak samo sobie nie poradzi, więc wycofuje się z nauki.
Rodzicu!
Pamiętaj, że to Ty jesteś odpowiedzialny za wychowanie Twojego dziecka. To Ty dbasz teraz o to, żeby wchodząc w dorosłe życie miało jak najlepszy start! Dobre wykształcenie na pewno to ułatwia…
Bibliografia:
1. R. Raczyńska „Jak pomóc dziecku w odrabianiu pracy domowej?”, Dyrektor szkoły nr 7-8/97, s.55
2. B. Suchodolski „Pedagogika”, s.413